Maakt een ander klimaat ons ziek?

In het One Health PACT consortium zoekt Deltares samen met KNMI en de Universiteit Leiden uit wat we kunnen verwachten als landgebruik, het opschuiven van klimaatzones en ons reis- en importgedrag zorgen dat er nieuwe ziektes worden geïntroduceerd in Nederland. Coördinator van het project is Marion Koopmans, hoogleraar virologie in Rotterdam, hoofd van de sectie viruswetenschappen aan het Erasmus MC.

Draaien aan knoppen

Gezamenlijk proberen de onderzoekers vast te stellen aan welke ‘knoppen’ je moet draaien om infectieziekten te beheersen. Er wordt gekeken naar ziektevectoren, zoals muggen, maar ook naar klimaatontwikkelingen van de komende 100 jaar, naar trekvogels, en naar virusvarianten. De ‘knoppen’ zijn bijvoorbeeld landgebruik, reisgedrag van mensen, of import van flora en fauna. Wat gebeurt er als je in een bepaalde combinatie (dat is een scenario) aan de knoppen draait? Lopen we dan meer of juist minder risico op exotische virusziekten?


Over de rol van muggen

De rol van muggen in het overbrengen van infectieziekten is evident. Eind 2020 werd bij een handvol inwoners van Nederland het westnijlvirus vastgesteld. Het is niet ondenkbaar dat we nog vaker dit soort besmettingen meemaken. Maar nu betreft het nog incidenten. Muggenonderzoekers in het One Health PACT project ontdekten dat een slechte ecologische waterkwaliteit, met veel voedingsstoffen in het water, er voor zorgt dat muggen groter worden en zo verder kunnen uitvliegen. Daarnaast hebben ze in die wateren minder natuurlijke vijanden. Kan het van een incident uitgroeien tot een epidemie? Hier hopen de onderzoekers meer inzicht in te verkrijgen, door een combinatie van veldmetingen, experimenten en modellering.


Voorkomen beter dan genezen

Eline Boelee, expert water en gezondheid bij Deltares: ‘Uiteindelijk willen we met elkaar risico’s gaan voorspellen. Wanneer kunnen we een epidemie verwachten en waar? Kun je dit voorkomen en hoe moet je de maatschappij voorbereiden? Ondertussen proberen we de kennis die we nu opdoen al in maatregelen te verwerken en te testen.’

Het project (NWA.1160.1S.210) wordt grotendeels gefinancierd via de Nationale Wetenschapsagenda van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), en ook voor een deel vanuit Deltares’ strategisch onderzoeksbudget. Het onderzoek duurt tot eind 2024. 

Meer informatie

Eline Boelee

Expert water en gezondheid